نجوم وفضا

اگر شما هم جزو افرادی هستید که از تماشای غروب خورشید لذت می‌برید، مطمئنا از شنیدن این خبر خوشحال خواهید شد: سیاره تازه کشف شده PH1 نخستین دنیایی است که به یک منظومه ستاره‌ای چهارتایی تعلق دارد. این سیاره منحصر به فرد در مداری به دور یک جفت ستاره دوتایی (ستاره‌هایی که به دور مرکز جرم مشترک خود می‌گردند) در حال چرخش است؛ یک دوگانه ستاره‌ای که یک منظومه ستاره‌ای دوتایی دیگر نیز در فاصله‌ای دور در حال گردش به دور آن است. این موضوع باعث می‌شود که PH1 در مقایسه با تاتوئین، دنیای افسانه‌ای مجموعه جنگ ستارگان، دو خورشید بیشتر داشته باشد

به گزارش نیوساینتیست، نشانه‌های وجود سیاره PH1 ابتدا توسط دواطلبان شرکت کننده در پروژه planethunters.org شناسایی شد؛ پروژه‌ای که به علاقمندان علم امکان می‌دهد تا داده‌های تلسکوپ فضایی کپلر ناسا را بررسی کنند. در مرحله بعد، اخترشناسان این اطلاعات را با مشاهدات تلسکوپ کک مستقر در هاوایی دنبال کردند و وجود این سیاره را تایید کردند.
تصور می‌شود که PH1 یک غول گازی با قطری حدود 6 برابر قطر زمین باشد؛ اندازه‌ای که آن را از سیارات اورانوس و نپتون نپتون بزرگ‌تر می‌سازد. این سیاره در حال گردش به دور یک ستاره دوتایی است که یکی از آنها اندکی از خورشید ما بزرگ‌تر، و دیگری کوچک‌تر از خورشید است. گردش سیاره به دور ستارگان خود حدود 138 روز طول می‌کشد. در دوردست‌ها و در فاصله‌ای حدود 100 میلیارد کیلومتری –حدود 700 برابر فاصله میان زمین و خورشید- یک جفت ستاره‌ای دیگر نیز در حال گردش به دور ستاره‌ای دوتایی اولی است.

منظومه‌های ستاره‌ای چهارتایی چندان غیرمعمول نیستند، اما این نخستین بار است که اخترشناسان یک منظومه چهارتایی یافته‌اند که شامل یک سیاره هم می‌شود. مگ شوامب از دانشگاه ییل و سرپرست گروه تحقیقاتی می‌گوید: «کشف این منظومه‌ها ما را وادار می‌سازد تا به سراغ تخته سیاه‌های خود بازگردیم تا بفهمیم که چطور سیارات می‌توانند در چنین محیط دینامیک چالش‌برانگیزی گرد آمده و تکامل یابند.»
آنهایی که به سیارات با غروبی دراماتیک علاقه دارند می‌توانند کپلر 16b را نیز امتحان کنند؛ یکی از تنها شش سیاره شناخته شده‌ای که به دور ستاره‌های دوتایی در حال گردش هستند. اگر هم به دنبال دنیای عجیب‌تری می‌گردند می‌توانند HD 188753 را دنبال کنند؛ سیاره‌ای که در فاصله‌ای نزدیک به دور تک ستاره اصلی منظومه خود که یک منظومه ستاره‌ دوتایی دیگر را نیز در مدار دارد، در حال گردش است.